A A A

Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych nr 20 (919) z dnia 10.07.2016

Zasady ustalania okresu urlopu wychowawczego

Udzieliliśmy pracownicy urlopu wychowawczego w pełnym wymiarze. Pracownica za trzy tygodnie wraca do pracy, ale my mamy wątpliwości, czy dobrze ustaliliśmy datę końcową urlopu. Odpowiada ona jego dacie początkowej. Czy koniec urlopu nie powinien przypadać dzień wcześniej niż dzień jego udzielenia, to znaczy zgodnie z potocznymi zasadami liczenia terminów?

Zgodnie z opinią Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, okres urlopu wychowawczego powinien być ustalany przy zastosowaniu potocznej metody liczenia terminów.

Na gruncie prawa pracy nie wykształciła się jednolita zasada ustalania okresów zatrudnienia i innych okresów, o których mowa jest w prawie pracy. Metoda ustalania stażu pracy danego pracownika w dużym stopniu zależy od tego, dla jakiego świadczenia bądź uprawnienia wymagany jest ten staż. W każdej sytuacji decydujące są przepisy regulujące warunki przyznania i wypłaty danego świadczenia lub uprawnienia, przy czym w większości przypadków zastosowanie znajduje tzw. potoczna zasada liczenia terminów. Metoda ta jest charakterystyczna dla prawa pracy i przewiduje, że termin (np. miesiąca czy roku pracy) upływa w dniu poprzedzającym dzień odpowiadający początkowemu dniowi tego terminu, np. rok pracy rozpoczęty w dniu 2 września 2015 r. mija w dniu 1 września 2016 r. Powyższa metoda jest stosowana w prawie pracy w pierwszej kolejności, a cywilistyczne zasady ustalania terminów określone w Kodeksie cywilnym - tylko w zakresie nieuregulowanym w Kodeksie pracy.

Powyższą metodykę liczenia terminów w odniesieniu do urlopu wychowawczego zaaprobował resort pracy w odpowiedzi udzielonej na zapytanie naszego Wydawnictwa nadesłanej w dniu 2 czerwca 2016 r. (patrz: stanowisko w ramce).

"zgodnie z art. 186 § 2 Kodeksu pracy, wymiar urlopu wychowawczego wynosi do 36 miesięcy. Urlop jest udzielany na okres nie dłuższy niż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 rok życia.

Dopuszczalny 36-miesięczny okres urlopu wychowawczego należy, zdaniem Departamentu Prawa Pracy w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej, obliczać z uwzględnieniem orzecznictwa sądowego dotyczącego ustalania okresu zatrudnienia pracownika. Jak orzekł Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 11 grudnia 2009 r. (II PK 223/09, LEX nr 585777), sposób liczenia terminów określonych w przepisach Kodeksu cywilnego nie ma zastosowania do okresów, od których zależy nabycie uprawnień pracowniczych. Jak stwierdził Sąd Najwyższy w uzasadnieniu do tego wyroku, "w judykaturze utrwalony jest pogląd, że sposób liczenia terminów określonych w przepisach Kodeksu cywilnego nie ma zastosowania do okresów, od których zależy nabycie uprawnień pracowniczych (por. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 21 maja 1991 r., I PZP 16/91...).

Zasady nabycia uprawnień pracowniczych są zatem zawarte w postanowieniach prawa pracy i odbiegają od reguł prawa cywilnego. Uznając zaś, że kwestia ta jest uregulowana w prawie pracy - jakkolwiek nie wprost - nie ma podstaw, by sięgać do Kodeksu cywilnego, gdyż w myśl art. 300 K.p., stosujemy go do stosunków pracy tylko w sprawach nieunormowanych przepisami prawa pracy.

Zdaniem Departamentu oznacza to, że jeżeli urlop wychowawczy został udzielony od dnia 4 kwietnia 2016 r., to 6 miesięczny okres urlopu wychowawczego upływa 3 października 2016 r. Natomiast jeżeli występują między częściami urlopu wychowawczego przerwy, to dla ustalenia, kiedy miną dopuszczalne 36 miesięcy, należy sumować pełne kolejne nieprzerwane miesiące urlopu wychowawczego, przyjmując, że okres miesiąca upływa w dniu poprzedzającym dzień, który datą odpowiada początkowemu dniowi okresu, a gdyby takiego dnia w ostatnim miesiącu nie było - w ostatnim dniu tego miesiąca (np. miesiąc liczony od dnia 4 kwietnia upływa w dniu 3 maja). Należy także zsumować dni "wystające" poza pełne miesiące, przyjmując 30 dni za jeden miesiąc. (...)"