Ustalenie wymiaru urlopu wychowawczego oraz korzystanie z niego przez oboje rodziców

1) Pracownica wystąpiła o urlop wychowawczy na okres od 17 maja 2019 r. do 17 kwietnia 2022 r. Czy podany przez nią przedział jest prawidłowy?

Z pytania wynika, iż zamiarem pracownicy jest wykorzystanie urlopu wychowawczego w pełnym dostępnym wymiarze (35 m-cy). W takim przypadku podany okres jest o jeden dzień za długi.

Stosownie do art. 186 § 1-2 K.p., pracownik zatrudniony co najmniej 6 miesięcy ma prawo do urlopu wychowawczego w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem. Maksymalny wymiar tego urlopu to 36 miesięcy, a okres, w którym należy go wykorzystać upływa wraz z zakończeniem roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6. rok życia. Taki wymiar przysługuje łącznie obojgu rodzicom lub opiekunom dziecka, a jeden miesiąc z tej puli każdemu z nich niezbywalnie (art. 186 § 4 K.p.). Zatem jeden z rodziców albo opiekunów może skorzystać maksymalnie z 35 miesięcy urlopu. Nie dotyczy to jedynie sytuacji, w której:

drugi rodzic dziecka nie żyje,
drugiemu rodzicowi dziecka nie przysługuje władza rodzicielska,
drugi rodzic dziecka został pozbawiony władzy rodzicielskiej albo taka władza uległa ograniczeniu lub zawieszeniu,
dziecko pozostaje pod opieką jednego opiekuna.

W tych przypadkach uprawniony może wykorzystać pełną pulę urlopu wychowawczego (36 m-cy).

Ustalenia długości urlopu wychowawczego dokonuje się w sposób potoczny. Tak też wyjaśniło Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w piśmie z 2 czerwca 2016 r., będącym odpowiedzią na pytanie naszego Wydawnictwa. Resort posłużył się przy tym przykładem wyjaśniając, że: "(...) jeżeli urlop wychowawczy został udzielony od dnia 4 kwietnia 2016 r., to 6 miesięczny okres urlopu wychowawczego upływa 3 października 2016 r. Natomiast jeżeli występują między częściami urlopu wychowawczego przerwy, to dla ustalenia kiedy miną dopuszczalne 36 miesięcy, należy sumować pełne kolejne nieprzerwane miesiące urlopu wychowawczego, przyjmując, że okres miesiąca upływa w dniu poprzedzającym dzień, który datą odpowiada początkowemu dniowi okresu, a gdyby takiego dnia w ostatnim miesiącu nie było - w ostatnim dniu tego miesiąca (np. miesiąc liczony od dnia 4 kwietnia upływa w dniu 3 maja). Należy także zsumować dni »wystające« poza pełne miesiące, przyjmując 30 dni za jeden miesiąc. (...)".

Przykład

Po urlopach macierzyńskim, rodzicielskim i wypoczynkowym pracownica zamierza skorzystać z pełnego urlopu wychowawczego. Rozpocznie go 17 maja 2019 r. Będzie więc przebywała na urlopie do 16 kwietnia 2022 r.

Przykład

Pracownica korzystała z urlopu wychowawczego od 15 maja 2017 r. do 31 grudnia 2018 r. Obecnie dziecko uczęszcza do przedszkola, ale z powodu jego częstych zachorowań pracownica rozważa powrót na urlop wychowawczy. Jeśli się na to zdecyduje, to będzie mogła skorzystać z 15 miesięcy i 13 dni urlopu wychowawczego (35 m-cy - 19 m-cy i 17 dni). Gdyby rozpoczęła go przykładowo 6 maja br., to mogłaby przebywać na urlopie wychowawczym do 18 sierpnia 2020 r.

2) Przez jaki okres rodzice mogą korzystać z urlopu wychowawczego udzielonego na to samo dziecko?

Rodzice dziecka mogą jednocześnie korzystać z urlopu wychowawczego nawet przez 18 miesięcy, tj. przez okres nieprzekraczający łącznie 36 miesięcy.

Zgodnie z art. 186 § 6 K.p., z urlopu wychowawczego mogą jednocześnie korzystać oboje rodzice lub opiekunowie dziecka. W takim przypadku łączny wymiar urlopu wychowawczego nie może przekraczać pełnego wymiaru (36 m-cy). Wspomnijmy, że przed 2 stycznia 2016 r. ww. przepis ograniczał jednoczesne korzystanie z urlopu wychowawczego przez oboje rodziców maksymalnie do 4 miesięcy, a wcześniej do 3 miesięcy.