Ponowne skorzystanie z urlopu wychowawczego po rezygnacji z tego urlopu

Pracownica zrezygnowała z urlopu wychowawczego na pierwsze dziecko i wróciła do pracy. Po jakimś czasie przedłożyła zaświadczenie lekarskie poświadczające stan ciąży i zwolnienie lekarskie. Urodziła martwe dziecko i obecnie przebywa na urlopie macierzyńskim. Czy po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego może jeszcze złożyć wniosek o pozostałą część urlopu wychowawczego na pierwsze dziecko? (pytanie z dyskusji na www.forum.gofin.pl nr 1125116)

Urlop wychowawczy udzielany jest w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem (art. 186 § 1 K.p. - Dz. U. z 2016 r. poz. 1666 ze zm.). Przysługuje rodzicom lub opiekunom dziecka, legitymującym się co najmniej 6-miesięcznym zatrudnieniem. Do 6-miesięcznego okresu zatrudnienia wlicza się poprzednie okresy zatrudnienia. Urlop wychowawczy wynosi do 36 miesięcy. Urlop w podanym wymiarze przysługuje łącznie obojgu rodzicom lub opiekunom dziecka. Ponadto 1 miesiąc urlopu z należnych 36 miesięcy przysługuje każdemu z nich niezbywalnie. Prawa tego nie można przenieść na drugiego z rodziców lub opiekunów.

Skorzystanie z urlopu wychowawczego w wymiarze co najmniej 1 miesiąca oznacza wykorzystanie przez rodzica lub opiekuna dziecka części niezbywalnej tego urlopu.

Wobec tego, jeden z rodziców albo opiekunów może skorzystać maksymalnie z 35 miesięcy urlopu. Natomiast rodzic (opiekun) może wykorzystać pełne 36 miesięcy urlopu wychowawczego, gdy:

drugi rodzic dziecka nie żyje,
drugiemu rodzicowi dziecka nie przysługuje władza rodzicielska,
drugi rodzic dziecka został pozbawiony władzy rodzicielskiej albo taka władza uległa ograniczeniu lub zawieszeniu,
dziecko pozostaje pod opieką jednego opiekuna.

Urlop wychowawczy jest udzielany na okres nie dłuższy niż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6. rok życia. Urlop wychowawczy jest udzielany nie więcej niż w 5 częściach. Liczbę tych części ustala się w oparciu o liczbę złożonych wniosków o ten urlop.

W przypadku skorzystania przez uprawnionego do urlopu wychowawczego z części urlopu rodzicielskiego w późniejszym terminie, liczba wykorzystanych w tym trybie części urlopu rodzicielskiego pomniejsza liczbę części urlopu wychowawczego (art. 182^1c § 3 K.p.). Chodzi tu o urlop rodzicielski wykorzystany w terminie nieprzypadającym bezpośrednio po poprzedniej części tego urlopu (pobierania zasiłku za ten okres), jednak nie późniejszym niż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 lat.

W omawianej sytuacji pracownica będzie mogła skorzystać z urlopu wychowawczego na pierwsze dziecko, pod warunkiem że nie wykorzystała w całości przysługującej jej puli tego urlopu i nie minął jeszcze rok, w którym dziecko kończy 6 lat. Przy czym musi złożyć wniosek o urlop wychowawczy w terminie nie krótszym niż 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z tego urlopu (art. 186 § 7 K.p.). Wniosek pracownicy wiąże pracodawcę.

Warto dodać, że w kwestii liczby części urlopu wychowawczego, z których może skorzystać pracownik korzystający z odroczonej części urlopu rodzicielskiego na podstawie art. 182^1c § 3 K.p., wypowiedziało się Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (patrz ramka) na stronie internetowej dotyczącej urlopów związanych z rodzicielstwem.

"(...) W praktyce oznacza to, że decydując się na wykorzystanie w późniejszym terminie, np. jednej części urlopu rodzicielskiego udzielonego na dziecko, w przypadku korzystania w przyszłości również z urlopu wychowawczego na to samo dziecko będzie można wykorzystać go już nie w 5 a tylko w 4 częściach. (...)".

Stanowisko Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej