urlopy pracownicze, urlop macierzyński, urlop wychowawczy, urlop wypoczynkowy, urlop bezpłatny
lupa
Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
A A A

Gazeta Podatkowa nr 4 (1670) z dnia 13.01.2020

Wymiar i udzielanie pierwszego urlopu

Pracownik, który pierwszy raz podejmuje pracę, jest uprawniony do tzw. pierwszego urlopu. Nabywany on jest w inny sposób niż urlop kolejny przysługujący w następnych latach pracy. Zasady nabywania prawa do pierwszego urlopu obowiązują w całym roku kalendarzowym podjęcia pierwszej pracy, także wtedy, gdy pracownik w ciągu tego roku zmienił pracodawcę.

Prawo i wymiar pierwszego urlopu

Pracownik podejmujący pracę po raz pierwszy, w roku kalendarzowym, w którym podjął pracę, uzyskuje prawo do urlopu wypoczynkowego z upływem każdego miesiąca pracy, w wymiarze 1/12 wymiaru urlopu przysługującego mu po przepracowaniu roku (art. 153 § 1 K.p.). Urlop ten jest też nazywany urlopem cząstkowym, ze względu na fakt, że za każdy przepracowany miesiąc pracownik może otrzymać tylko część z należnego wymiaru urlopu. Odmienne zasady obowiązują przy urlopie kolejnym, do którego pracownik nabywa prawo od pierwszego dnia zatrudnienia, zasadniczo w pełnym wymiarze (dla niepełnoetatowców i w razie zatrudnienia przez część roku ustala się go proporcjonalnie).

Pierwszy urlop wobec braku podstawy prawnej nie podlega zaokrągleniu w górę do pełnego dnia, choć pracodawca może na zasadzie korzyści dać pracownikom takie prawo w przepisach zakładowych.

Upływ miesiąca pracy

Prawo do pierwszego urlopu pracownik nabywa po przepracowaniu każdego miesiąca. Upływ tego miesiąca liczy się od dnia podjęcia zatrudnienia i należy przy jego ustalaniu stosować potoczny sposób liczenia terminów. Tak też uznał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 19 grudnia 1996 r., sygn. akt I PKN 47/96, w którym stwierdził, że sposób liczenia terminów wskazanych w art. 112 K.c. (Dz. U. z 2019 r. poz. 1145 ze zm.) nie ma zastosowania do okresów, od których zależy nabycie uprawnień pracowniczych, np. określonych w art. 153 K.p. W prawie pracy ustanowione są bowiem odrębne od cywilnych zasady liczenia terminów (potoczne).

Oznacza to, że miesięczny okres zatrudnienia, który rozpoczął się np. 1 stycznia upływa 31 stycznia, a rozpoczęty 10 lutego upływa 9 marca. Tak samo należy ustalać upływ dłuższych okresów zatrudnienia. Jednakże w okolicznościach, gdy pomiędzy okresami zatrudnienia wystąpi przerwa (okres jest nieciągły), to z mocy art. 300 K.p. stosuje się w takim przypadku art. 114 K.c. Przewiduje on, że gdy termin jest oznaczony w miesiącach, a ciągłość terminu nie jest wymagana, miesiąc liczy się za 30 dni.

Wymiar należny po przepracowaniu roku

Regulacja dotycząca pierwszego urlopu zawiera sformułowanie odnoszące się do wymiaru urlopu, które brzmi: "w wymiarze 1/12 urlopu przysługującego po przepracowaniu roku". Oznacza ono wymiar urlopu, jaki będzie przysługiwał pracownikowi, gdy do okresu zaliczanego do stażu urlopowego ustalanego przy podjęciu pracy np. z tytułu nauki i odbytego stażu z urzędu pracy, zostanie dodany jeszcze rok pracy. Pracownikowi może wtedy przysługiwać wyższy wymiar urlopu niż wynikający z rzeczywistego stażu.

W kwestii tej wypowiedziało się Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w piśmie udostępnionym naszemu Wydawnictwu w dniu 9 grudnia 2016 r. Resort uznał w nim, że: "Wymiar przysługującego pracownikowi urlopu wypoczynkowego oznacza liczbę dni przysługującego wypoczynku, określonego w art. 154 § 1 K.p. uzależnionego od ogólnego stażu pracy pracownika. (...)

W okresie zatrudnienia, od którego zależy wymiar urlopu uwzględnia się także tzw. okresy zaliczalne, które nie są okresami pozostawania w stosunku pracy, lecz z mocy przepisów szczególnych podlegają zaliczeniu do okresu zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia pracownicze.

Przykładem takiego okresu zaliczanego do stażu pracy, od którego zależy wymiar urlopu wypoczynkowego, jest okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych i stypendium przez stażystę (...).

(...) jeżeli pracownik z wykształceniem wyższym posiada dodatkowy okres zaliczalny, np. roczny okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych i stypendium, to zdaniem resortu wymiar urlopu pracownika podejmującego pierwszą pracę po przepracowaniu pełnego miesiąca należy liczyć z wymiaru 20 dni, ponieważ w dniu ustalenia prawa do tego urlopu nie posiada on 10-letniego stażu urlopowego. (...)".

Udzielanie pierwszego urlopu

Pierwszy urlop może być udzielony pracownikowi dopiero po nabyciu do niego prawa, czyli najwcześniej po przepracowaniu miesiąca, a dalsze części po przepracowaniu każdego kolejnego miesiąca. Przy czym urlopu udziela się w dni, które są dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, w wymiarze godzinowym odpowiadającym dobowemu wymiarowi czasu pracy pracownika w danym dniu (art. 1542 § 1 K.p.). Przy udzielaniu urlopu jeden jego dzień odpowiada 8 godzinom pracy. Jeżeli jednak pracownika obowiązują niższe normy czasu pracy, to przy udzielaniu urlopu stosuje się te niższe normy.

Udzielenie pracownikowi urlopu w dniu pracy w wymiarze godzinowym odpowiadającym części dobowego wymiaru czasu pracy jest dopuszczalne jedynie w przypadku, gdy część urlopu pozostała do wykorzystania jest niższa niż pełny dobowy wymiar czasu pracy pracownika w dniu, na który ma być udzielony urlop (art. 1542 § 4 K.p.).

Przykład

Z dniem 7 stycznia 2020 r. pracodawca zatrudnił pracownika w ramach umowy o pracę na okres próbny do 31 marca 2020 r. na pełny etat. Jest to dla pracownika pierwszy rok pracy zawodowej. Pracownik przedłożył pracodawcy tylko świadectwo ukończenia szkoły wyższej. Nie odbywał nigdzie stażu z urzędu pracy ani nie ma innych okresów zaliczalnych do stażu pracy.

Prawo do pierwszego urlopu cząstkowego pracownik nabędzie 6 lutego 2020 r., a do drugiego 6 marca br. Nie nabędzie prawa do trzeciego urlopu cząstkowego, gdyż w tym zatrudnieniu nie przepracuje kolejnego pełnego miesiąca. Okres ten zostanie doliczony do stażu urlopowego przy kolejnym zatrudnieniu. Za każdy przepracowany miesiąc pracownikowi będzie przysługiwał urlop w wymiarze 1,66 dnia (20 dni × 1/12), czyli 13 godz. i 17 min.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2019 r. poz. 1040 ze zm.)

www.UrlopyPracownicze.pl - Urlopy wypoczynkowe:

 Chcesz wiedzieć więcej, skorzystaj z Portalu Podatkowo-Księgowego www.gofin.pl
www.KodeksPracy.pl » 
Więcej w zasobach płatnych

Serwis Głównego Księgowego

Gazeta Podatkowa

Terminarz

marzec 2024
PN WT ŚR CZ PT SO ND
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
12
13
14
16
17
18
19
21
22
23
24
26
27
28
29
30
31
IIIIIIIVVVIVIIVIIIIXXXIXII
sklep.gofin.pl - RABATY, NAGRODY, PROMOCJE
NEWSLETTERY
Fachowe czasopisma - PoznajProdukty.gofin.pl
KODEKS PRACY, Prawo Pracy
Vademecum Kadrowego - kompleksowo opracowane zagadnienia z prawa pracy

GOFIN PODPOWIADA

Kompleksowe opracowania tematyczne

WSKAŹNIKI

Bieżące wskaźniki wraz z archiwum

Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.