Macierzyński a choroba dziecka

Dziecko pracownicy korzystającej z urlopu macierzyńskiego ze względu na zły stan zdrowia od kilku dni przebywa w szpitalu. (pytanie z dyskusji na www.forum.gofin.pl nr 662127)

1) Czy okres leczenia szpitalnego dziecka przedłuża urlop macierzyński?

Zasiłek macierzyński przysługuje przez okres ustalony przepisami Kodeksu pracy (Dz. U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.) jako okres urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego albo urlopu ojcowskiego. Wymiar podstawowego urlopu macierzyńskiego dla pracownicy określa art. 180 § 1 Kodeksu pracy. Wynosi on np. 20 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie lub 31 tygodni w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie.

Pobyt dziecka w szpitalu podczas korzystania z urlopu macierzyńskiego nie przedłuża tego urlopu. Istnieje jednak możliwość przesunięcia części urlopu macierzyńskiego. Taką sytuację przewiduje art. 181 Kodeksu pracy. Powołany przepis stanowi bowiem, że w razie urodzenia dziecka wymagającego opieki szpitalnej pracownica, która wykorzystała po porodzie 8 tygodni urlopu macierzyńskiego, pozostałą część tego urlopu może wykorzystać w terminie późniejszym, tj. po wyjściu dziecka ze szpitala.

2) Jakie w tym przypadku świadczenie należałoby wypłacić ubezpieczonej przebywającej razem z dzieckiem w szpitalu: zasiłek macierzyński, czy opiekuńczy?

Ewentualny rodzaj świadczenia, które należałoby w okresie leczenia szpitalnego dziecka wypłacić pracownicy, uzależniony jest od tego, jaką część urlopu ubezpieczona już wykorzystała.

Jeśli nie upłynęło jeszcze 8 tygodni urlopu macierzyńskiego, co jednocześnie oznacza, że ubezpieczona nie ma możliwości przesunięcia tego urlopu, to nadal należy wypłacać zasiłek macierzyński.

Natomiast jeżeli pracownica na okres opieki szpitalnej dziecka przerwie urlop macierzyński i dostarczy stosowne zaświadczenie ZUS ZLA, to wówczas przysługiwać jej będzie zasiłek opiekuńczy.

Przykład

W związku z pobytem dziecka w szpitalu pracownica po wykorzystaniu 68 dni urlopu macierzyńskiego przerwała ten urlop. Ponieważ dziecko wymagało opieki, matka przebywała w szpitalu razem z dzieckiem. Dziecko zostało wypisane ze szpitala w dniu 29 września 2012 r. W tym dniu zostało także wystawione zaświadczenie lekarskie ZUS ZLA stwierdzające konieczność sprawowania osobistej opieki nad chorym dzieckiem od 24 września do 5 października 2012 r.

Ponieważ pozostałą część urlopu macierzyńskiego pracownica powinna wykorzystać po wyjściu dziecka ze szpitala a nie po zakończeniu zwolnienia lekarskiego na dziecko, ubezpieczonej należało wypłacić:

zasiłek macierzyński do dnia 23 września 2012 r.
zasiłek opiekuńczy za okres od 24 do 29 września 2012 r.,
pozostałą do wykorzystania część zasiłku macierzyńskiego od 30 września 2012 r.

Zasiłek macierzyński wypłaca się w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego, a zatem w razie przerwania urlopu macierzyńskiego przerwaniu ulega również wypłata zasiłku. Ostatnim dniem przerwy w wykorzystywaniu urlopu macierzyńskiego jest dzień wypisu dziecka ze szpitala - tutaj jest to 29 września 2012 r. Tym samym, pomimo iż pracownica przedłożyła pracodawcy zwolnienie lekarskie na okres dłuższy niż pobyt dziecka w szpitalu, prawo do zasiłku opiekuńczego nabyła wyłącznie do dnia wypisu dziecka ze szpitala. Od następnego dnia, tj. od 30 września 2012 r., przysługuje jej ponownie zasiłek macierzyński.