Ubezpieczenia i Prawo Pracy nr 14 (632) z dnia 10.07.2025

Przerwanie urlopu rodzicielskiego udzielonego na pierwsze dziecko przez pracownicę będącą w kolejnej ciąży

1) Pracownica urodziła dziecko w 2024 r. i od dnia porodu korzystała z urlopów związanych z rodzicielstwem. W trakcie urlopu rodzicielskiego złożyła pracodawcy wniosek o przerwanie tego urlopu (po 14 tyg.), na co otrzymała zgodę. Do pracy jednak nie wróciła, a na PUE/eZUS pojawiło się jej zwolnienie lekarskie z kodem literowym "B". Co w takim przypadku z niewykorzystaną częścią urlopu rodzicielskiego na pierwsze dziecko (27 tyg.)?

Pracownicy - rodzice w razie urodzenia się jednego dziecka przy jednym porodzie mają prawo do urlopu rodzicielskiego (w celu sprawowania nad nim opieki) w wymiarze do 41 tygodni. Taki wymiar przysługuje łącznie obojgu rodzicom, przy czym każdy z nich zachowuje wyłączne prawo do 9 tygodni urlopu rodzicielskiego, którego nie może przenieść na drugiego rodzica. Skorzystanie z urlopu rodzicielskiego w wymiarze co najmniej 9 tygodni oznacza wykorzystanie przez pracownika - rodzica dziecka przynależnej mu nieprzenoszalnej części tego urlopu. Co istotne, pracownicy - rodzice dziecka mogą jednocześnie korzystać z urlopu rodzicielskiego, z zachowaniem ww. wymiaru. Tak wynika z art. 182^1a § 1 pkt 1, § 3-6 K.p.

Urlopu rodzicielskiego udziela się na wniosek złożony w postaci papierowej lub elektronicznej składany przez pracownika - rodzica dziecka w terminie nie krótszym niż 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu. Do wniosku dołącza się dokumenty wymienione w § 15 rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 marca 2025 r. w sprawie wniosków dotyczących uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem oraz dokumentów dołączanych do takich wniosków (Dz. U. poz. 322).

Pracownik może zrezygnować z korzystania z urlopu rodzicielskiego w każdym czasie za zgodą pracodawcy i powrócić do pracy (art. 182^1d § 3 K.p.). Niewykorzystaną część urlopu rodzicielskiego pracownicy - rodzice dziecka mogą wykorzystać w innym terminie, nie później jednak niż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko ukończy 6. rok życia. W okolicznościach z pytania do wykorzystania pozostało 27 tygodni urlopu rodzicielskiego (41 tyg. - 14 tyg.) w maksymalnie 4 częściach (jedną wykorzystała już matka dziecka). Tą częścią urlopu rodzice mogą podzielić się według własnego uznania, przy czym ojcu dziecka przysługuje z tej części co najmniej 9 tygodni urlopu rodzicielskiego. Na jej wykorzystanie mają czas do 31 grudnia 2030 r.

Przyjmujemy założenia z pytania i dodatkowo zakładamy, że dziecko urodziło się 5 listopada 2024 r., pracownica złożyła wniosek o urlop rodzicielski w wymiarze 32 tygodni przypadających bezpośrednio po zakończeniu urlopu macierzyńskiego. Zatem pracownica od 5 listopada 2024 r. do 24 marca 2025 r. korzystała z urlopu macierzyńskiego, a od 25 marca 2025 r. przebywała na urlopie rodzicielskim, który miał zakończyć się 3 listopada 2025 r.

W połowie czerwca 2025 r. pracownica złożyła wniosek o rezygnację z urlopu rodzicielskiego z dniem 30 czerwca 2025 r. (po wykorzystaniu 14 tyg. tego urlopu) i powrót do pracy od 1 lipca 2025 r., na co pracodawca wyraził zgodę.

Pracownicy oraz pracownikowi - ojcu dziecka do wykorzystania pozostało jeszcze 27 tygodni urlopu rodzicielskiego (41 tyg. - 14 tyg.), z czego pracownikowi - ojcu przysługuje wyłączne prawo do 9 tygodni (jego nieprzenoszalna część). Mogą go wykorzystać do 31 grudnia 2030 r., w maksymalnie 4 częściach.

Zakładamy, że pracownica z poprzedniego przykładu 1 lipca 2025 r. nie stawiła się w pracy, a na PUE/eZUS wpłynęło jej zwolnienie lekarskie w związku z chorobą przypadającą na okres kolejnej ciąży. Okoliczność ta nie wpłynęła na wymiar urlopu rodzicielskiego przysługującego na pierwsze dziecko (wskazany powyżej). Od dnia urodzenia kolejnego dziecka pracownica nabędzie prawo do urlopu macierzyńskiego w wymiarze 20 tygodni, a także łącznie pracownicy oraz pracownikowi ojcu dziecka będzie przysługiwał urlop rodzicielski na to dziecko w wymiarze 41 tygodni.

2) Czy pracodawca wypłaca pracownicy, o której mowa w poprzednim pytaniu, od pierwszego dnia niezdolności do pracy przypadającej po rezygnacji z urlopu rodzicielskiego wynagrodzenie chorobowe, czy zasiłek?

Za okres niezdolności do pracy z powodu choroby przypadającej na okres ciąży pracownica ma prawo do świadczeń chorobowych w wysokości 100% podstawy wymiaru, tj.:

• do wynagrodzenia chorobowego za pierwsze 33 dni niezdolności do pracy trwającej łącznie w ciągu roku kalendarzowego, finansowanego ze środków własnych pracodawcy,
• do zasiłku chorobowego, począwszy od 34. dnia niezdolności do pracy trwającej w ciągu roku kalendarzowego, finansowanego ze środków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Do okresu płatności wynagrodzenia chorobowego wlicza się wszystkie okresy, za które przysługiwało to wynagrodzenie w danym roku kalendarzowym, bez względu na występujące pomiędzy nimi przerwy, a także zmianę pracodawcy.

Pracownica z pytania w bieżącym roku nie korzystała ze świadczeń z tytułu niezdolności do pracy z powodu choroby, a zatem za okres absencji chorobowej przypadającej po przerwaniu urlopu rodzicielskiego ma prawo do wynagrodzenia chorobowego za 33 dni, a następnie zasiłku chorobowego w wysokości 100% podstawy wymiaru.