Wykorzystanie urlopu ojcowskiego w częściach w dwóch różnych miesiącach

Pracownik - ojciec półtorarocznego dziecka złożył wniosek o urlop ojcowski. Zamierza go wykorzystać w dwóch częściach. Pierwsza z nich ma przypadać od 15 do 21 stycznia br., a druga od 5 do 11 lutego br.

1) Czy dopuszczalny jest podział urlopu ojcowskiego na części i wykorzystanie go w dwóch różnych miesiącach? Czy pracodawca musi udzielić urlopu we wskazanym przez pracownika terminie?

Podział urlopu ojcowskiego na części jest możliwy, co pozwala na wykorzystanie go w różnych miesiącach. Obowiązkiem pracodawcy jest uwzględnienie wniosku pracownika o urlop ojcowski.

Pracownik - ojciec wychowujący dziecko ma prawo do urlopu ojcowskiego w wymiarze 2 tygodni, nie dłużej jednak niż:

do ukończenia przez dziecko 24. miesiąca życia albo
do upływu 24 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie i nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, nie dłużej niż do ukończenia przez nie 10. roku życia (art. 182³ § 1 Kodeksu pracy, Dz. U. z 2016 r. poz. 1666 ze zm.).

Pracownik jest obowiązany złożyć pisemny wniosek o urlop ojcowski nie później niż na 7 dni przed rozpoczęciem korzystania z tego urlopu. Pracodawca jest związany wnioskiem pracownika.

Urlop ojcowski może być wykorzystany jednorazowo albo nie więcej niż w 2 częściach, nie krótszych niż tydzień.

Jak stanowią powołane regulacje, pracownik może wykorzystać urlop ojcowski jednorazowo w wymiarze 2 tygodni lub w podziale na dwie tygodniowe części. Każdy tydzień tego urlopu odpowiada 7 dniom kalendarzowym, a 2 tygodnie 14 kolejnym dniom kalendarzowym. Ma tu bowiem na mocy art. 182³ § 3 K.p. odpowiednie zastosowanie art. 183¹ § 1 K.p.

Zatem w przypadku gdy pracownik wykorzystuje omawiany urlop w częściach, może on przypadać w różnych miesiącach, a nawet latach. Ograniczeniem jest wiek dziecka oraz ewentualnie okoliczność niewychowywania dziecka przez ojca. Zarówno przy wykorzystaniu urlopu ojcowskiego w jednej części, jak i dwóch częściach pracownik może przebywać na tym urlopie zasadniczo do ukończenia przez dziecko dwóch lat.

W powołanej w pytaniu sytuacji dziecko ma półtora roku, zatem pracownik zdąży wykorzystać urlop ojcowski do ukończenia przez dziecko 2 lat.

Jeżeli chodzi o termin wykorzystania urlopu ojcowskiego przez pracownika wskazany we wniosku, to pracodawca jest obowiązany go uwzględnić, tak jak sam wniosek o udzielenie tego urlopu.

2) Z należnych pracownikom świadczeń chorobowych wypłacam jedynie wynagrodzenie chorobowe. Jakie dokumenty powinnam przekazać do ZUS, aby pracownik otrzymał należne mu świadczenie?

Świadczenie należne pracownikowi przez okres ustalony przepisami Kodeksu pracy m.in. jako okres urlopu ojcowskiego to zasiłek macierzyński. Stanowi o tym art. 29a ust. 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2017 r. poz. 1368), zwanej ustawą zasiłkową.

Miesięczny zasiłek macierzyński za okres urlopu ojcowskiego wynosi 100% podstawy wymiaru zasiłku (art. 31 ust. 1 ustawy zasiłkowej).

Skoro Czytelniczka nie wypłaca swoim pracownikom świadczeń chorobowych należnych z ubezpieczenia chorobowego, w tym m.in. zasiłku macierzyńskiego, to powinna przekazać do ZUS niezbędną dokumentację do podjęcia wypłaty należnego pracownikowi zasiłku (patrz ramka). Wymieniona ona została w § 2 ust. 1 pkt 1 oraz § 26 pkt 1-2 rozporządzenia MRPiPS w sprawie zakresu informacji o okolicznościach mających wpływ na prawo do zasiłków z ubezpieczenia społecznego... (Dz. U. z 2017 r. poz. 87).

Natomiast jeżeli chodzi o podstawę wymiaru zasiłku macierzyńskiego, to w przypadku pracownika Czytelniczki będzie ją stanowiło przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstało prawo do zasiłku. Jeżeli prawo do świadczenia powstało przed upływem wskazanych 12 miesięcy, to podstawę stanowić będzie wynagrodzenie wypłacone za pełne miesiące kalendarzowe. Ponadto ustalona podstawa dla potrzeb wypłaty zasiłku należnego za pierwszą część okresu przypadającą w styczniu 2018 r. będzie również podstawą do ustalenia wysokości zasiłku należnego za drugą część, tj. za okres przypadający w lutym 2018 r. (art. 36 ust. 1-2 oraz art. 43, 47 ustawy zasiłkowej).

Przykładowe wypełnienie części formularza ZUS Z-3 Wykorzystanie urlopu ojcowskiego w częściach w dwóch różnych miesiącach

Dokumentami niezbędnymi do przyznania i wypłaty zasiłku macierzyńskiego przysługującego ubezpieczonemu będącemu pracownikiem, za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu ojcowskiego, są odpowiednio:

»	odpis skrócony aktu urodzenia dziecka lub prawomocne postanowienie sądu o przysposobieniu dziecka bądź kopie tych dokumentów potwierdzone za zgodność z oryginałem przez płatnika składek albo ZUS,
»	złożone w formie papierowej lub w formie dokumentu elektronicznego uwierzytelnionego z wykorzystaniem kwalifikowanego certyfikatu lub profilu zaufanego ePUAP na elektroniczną skrzynkę podawczą ZUS, oświadczenie ubezpieczonego czy zasiłek macierzyński za okres urlopu ojcowskiego został pobrany z innego tytułu,
»	zaświadczenie płatnika składek zawierające zestawienie składników wynagrodzenia lub przychodu, stanowiących podstawę wymiaru zasiłku oraz informacje określone w załączniku nr 1 do rozporządzenia.