Urlop wychowawczy na okres dłuższy niż umowa na czas określony

1) Pracodawca udzielił pracownikowi na jego wniosek dwuletniego urlopu wychowawczego (do 31 sierpnia 2016 r.). W styczniu br. zorientował się, że umowa o pracę z tym pracownikiem została zawarta na krótszy okres i rozwiąże się 3 miesiące wcześniej. Pracownik, powołując się na uchwałę Sądu Najwyższego (sygn. akt I PZP 28/78), twierdzi, że umowa ulegnie przedłużeniu do końca tego urlopu. Czy dojdzie do rozwiązania umowy o pracę podczas urlopu wychowawczego?

Naszym zdaniem tak. Omyłkowe udzielenie urlopu wychowawczego poza termin zakończenia umowy o pracę zawartej na czas określony nie przedłuża trwania zatrudnienia do końca tego urlopu. Jedyny przypadek, gdy z mocy prawa następuje przedłużenie terminowej umowy o pracę (do dnia porodu) określa art. 177 § 3 K.p. Uchwała, na którą powołuje się Czytelnik jest nieaktualna.

Urlop wychowawczy uznawany jest za usprawiedliwioną nieobecność w pracy, w czasie której trwałość stosunku pracy podlega szczególnej ochronie. Jest to przerwa w realizacji istniejącej umowy o pracę, a w przypadku umowy na czas określony urlop wychowawczy może zostać udzielony do dnia ustania zatrudnienia. Udzielenie urlopu wychowawczego na okres przekraczający trwanie stosunku pracy nie spowoduje ani przekształcenia umowy terminowej w bezterminową, ani przedłużenia czasu obowiązywania umowy zawartej na czas określony. W uchwale z 21 listopada 1978 r. (sygn. akt I PZP 28/78, OSNC 1979/5/92) Sąd Najwyższy stwierdził, że udzielenie pracownicy, zatrudnionej na podstawie umowy o pracę na okres wstępny, urlopu bezpłatnego na wychowanie małego dziecka na czas dłuższy niż do końca okresu, na który została zawarta ta umowa, może być - w zależności od okoliczności konkretnego przypadku - uznane za zawarcie w sposób dorozumiany umowy o pracę na czas nieokreślony, jeżeli istnieją podstawy do wniosku, że taki był zgodny zamiar stron i cel umowy. Rozstrzygnięcie to zapadło w okresie kiedy w obrocie prawnym nie funkcjonowały jeszcze urlopy wychowawcze, a były zawierane nieznane obecnemu porządkowi prawnemu umowy na okres wstępny. Jednak nawet wówczas istotny był zamiar obydwu stron oraz cel umowy.

W podanych okolicznościach, pracodawca powinien powiadomić zainteresowanego o pomyłce i skorygować datę końcową udzielonego urlopu wychowawczego.

2) Pracownica zatrudniona na czas nieokreślony, której 5 grudnia 2015 r. wypowiedzieliśmy umowę o pracę, następnego dnia złożyła wniosek o roczny urlop wychowawczy na 4-letnie dziecko. Czy byliśmy zobowiązani przyjąć jej wniosek? Nadmieniamy, że wcześniej ani pracownica, ani ojciec dziecka, nie korzystali z tego urlopu, a wypowiedzenie upłynie z dniem 31 marca br.

Pracownicy należało udzielić urlopu wychowawczego, z tym że tylko do dnia rozwiązania umowy o pracę.

Pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie od dnia złożenia przez pracownika wniosku o udzielenie urlopu wychowawczego do dnia zakończenia tego urlopu, chyba że została ogłoszona upadłość lub likwidacja pracodawcy, albo zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika (art. 186⁸ § 1 i 2 K.p.). W opisanym przypadku do złożenia wniosku o urlop wychowawczy doszło już po dokonaniu wypowiedzenia umowy o pracę. Sytuację tę reguluje art. 186⁸ § 4 K.p. Jak wynika z powołanego przepisu w razie złożenia przez uprawnionego wniosku o udzielenie urlopu wychowawczego po dokonaniu czynności prawnej zmierzającej do rozwiązania umowy o pracę, umowa rozwiązuje się w terminie wynikającym z tej czynności.